พระสมเด็จกรุศาลาต้นจันทร์ วัดระฆังฯ

พระสมเด็จกรุศาลาต้นจันทร์ วัดระฆังฯ

กล่าวกันว่า....เป็นพระสมเด็จพิมพ์ใหญ่วัดระฆังที่เจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี)ได้บรรจุไว้ใต้ศาลาไม้เก่า ๆใกล้ต้นจันทร์หรือที่เรียกขานกันว่า “ศาลาต้นจันทร์ วัดระฆังฯ” ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกใกล้ริมแม่น้ำเจ้าพระยา

..........ยุคต่อ ๆ มาเมื่อมีการบูรณะปฏิสังขรวัดและบริเวณรอบๆ ได้เจอกรุพระสมเด็จวัดระฆังฯ จำนวนหนึ่ง เป็นพิมพ์ใหญ่ทั้งสิ้น   พิมพ์ทรงเป็นแบบวัดระฆังฯ พระที่พบส่วนมากมีการลงรักเพื่อรักษาเนื้อพระ

ศาลาต้นจันทน์ วัดระฆังฯ

        เดิมเป็นอาคารไม้สักชั้นเดียวใต้ถุนสูงประมาณหนึ่งเมตรเศษ กว้างยาวประมาณ 8 × 12 เมตร มีบันไดโบกปูนขึ้นลง 3 บันได คือ ด้านหน้า 2 บันได ด้านทิศใต้ 1 บันได หลังคามุงกระเบื้อง หน้าต่างมีลูกกรง หน้าศาลาทางทิศเหนือ มีต้นจันทน์ปลูกอยู่ 2 ต้น และมีเจดีย์องค์เล็กอยูทางทิศเหนือและทิศใต้ข้างละองค์ 

         ศาลานี้มีอายุ 100 กว่าปี เล่าสืบมาว่าศาลานี้ใช้ประโยชน์หลากหลาย เรียกว่าเป็นศาลาอเนกประสงค์  ใช้ประกอบงานบุญต่างๆ ทำบุญประจำปี บุญสงกรานต์ บุญสารททำขวัญนาค และยังเป็นโรงทานอีกด้วย

..........ต่อมาเมื่อทางการต้องการถนนจึงขยายถนนอรุณอัมรินทร์ให้กว้างขึ้น ต้องเวรคืนที่ดิน ทำให้ศาลาต้นจันทน์หายไปครึ่งหลัง จึงจำเป็นต้องรื้อออก ตัวศาลา เจ้าของเมืองโบราณขอผาติกรรมนำไปปลูกไว้ที่เมืองโบราณ ส่วนห้องสมุดย้ายหนังสือที่คนบริจาคไปไว้ที่วัดวิเศษ (หมื่นรักษ์)

..........ชาวบ้านแถวนั้นจึงมีความผูกพันกับศาลาต้นจันทน์เป็นอย่างมาก เห็นมีที่เหลืออยู่ เป็นส่วนหย่อมของเทศบาลเพียงเล็กน้อย ก็เลยรวมทุนบริจาคร่วมกันสร้างศาลาต้นจันทน์ย่อส่วนในอัตราส่วนจริงเป็น หลังเล็กเหมือนหลังเดิมทุกอย่าง เพื่อเอาไว้เป็นที่เคารพสักการะและระลึกถึงหลังเดิม