พระสมเด็จวัดระฆัง กรุพระปรางค์ พระประธาน แตกลาย คัดพิเศษ

การแตกลายงาของพระสมเด็จฯ ( ที่ลงรักเก่า )

การแตกลายงาเกิดขึ้นที่ผิวพระ จากการหดตัวของเนื้อพระเก่าและการหดตัวของเนื้อรักเก่าที่เคลือบผิวพระอยู่ทำให้เกิดแรงดึงและดันขึ้นกับผิวพระ เกิดการลั่นร้าวปริแตก มีริ้วรอย ร่องรอยขนาดเล็ก คดเคี้ยวประสานกันเป็นรูปทรงเหลี่ยมไปทั่วบนผิวพระ  กระบวนการแตกลายงานเป็นไปอย่างช้า ๆ ตามระยะเวลาอันยาวนานร่วม 150 ปี

การแตกลายจำแนกออกเป็น 3 ประเภท คือ

1.แตกลายงาหยาบ เกิดขึ้นจากการหดตัวของพระเนื้อหยาบ อาจเนื่องจากเนื้อพระแก่ข้าวสุกตากแห้งบด เนื้อกล้วยสุกบด จะเกิดแรงดึงบนผิวพระมากจนยับย่น  กรณีนี้จะแตกลานแบบรากผักชี น้ำรักจะฝังตัวแทรกในร่องลึกของรอยแยกเป็นเส้นรักสีน้ำตาลอมดำ ขนาดเล็กคดเคี้ยวฝังลึกในลายงา ถ้าเนื้อพระหดตัวมากจะมีรอยแยกกว้างลึก

2.แตกลายงาแบบละเอียด เกิดขึ้นกับพระเนื้อละเอียด การหดตัวของเนื้อพระมีไม่มาก จะแตกลายงาละเอียดในผิวพระ น้ำรักจะซึมลงไปตามรอยแยกพอเนื้อรักเก่าหลุดร่อนออกไปจะถูกดึงหลุดออกไปด้วย จะเห็นรักฝังอยู่ประปราย

3.แตกลายสังคโลก จะแตกตื้นเป็นเส้นลายงาขนาดเล็กมากเล็กกว่าลายงาละเอียด จะไม่มีรักอยู่ในรอยแยก จะเห็นเพียงแต่เส้นลายสังคโลกซ้อนลายงาแบบละเอียดที่ผิวพระ

             การแตกลายงาทั้ง 3 ชนิดจะเกิดขึ้นด้านหน้ามาก เพราะระดับบนผิวพระสูงต่ำไม่เท่ากัน ได้แก่ เส้นซุ้มองค์พระ ฐานพระ นูนสูงขึ้นจากผิวพระ ทำให้เกิดแรงดึงแรงดันจากการหดตัวของเนื้อพระและเนื้อรักค่อนข้างมาก จนทำให้ผิวพระย่นยับปริร้าวเกิดแตกลายงา และลายสังคโลกขึ้น จะมีพระหลายองค์ลงรักทั้งด้านหน้าและหลัง(จากการจุ่มรัก) ด้านหลังแบบหลังเรียบไม่ปรากฏการแตกลายงายกเว้นบางองค์ผิวพระไม่ราบเรียบ แก่มวลสาร ผิวขรุขระ เมื่อเนื้อพระและเนื้อรักหดตัวจะมีการแตกลายงาเช่นกัน แต่มีน้อยองค์

พระสมเด็จวัดระฆัง กรุพระปรางค์วัดระฆัง
       พระปรางค์องค์ประธานที่ตั้งงามเด่นริมฝั่งแม่นํ้าเจ้าพระยา พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทรงสร้างพระราชทานอุทิศแด่สมเด็จเจ้าฟ้าหญิง กรมพระยาเทพสุดาวดี พระพี่นางองค์ใหญ่ เมื่อปีพ.ศ. 2336
.........ในสมัยเจ้าพระคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ ( โต พรหมรังสี ) เป็นเจ้าอาวาส เมื่อปีพ.ศ. 2404 ปูนฉาบองค์พระปรางค์ซึ่งมีอายุนานถึง 88 ปีเก่าแก่หลุดร่อนลงตามอายุ องค์พระปรางค์จึงได้รับการปฏิสังขรครั้งสําคัญเป็นครั้งแรก
        ลุถึงต้นปีพ.ศ. 2480 อายุองค์พระปรางค์นับล่วงได้ 154 ปี ฐานด้านทิศตะวันออกทรุดตัว เกิดรอยร้าว พระเทพสิทธินายก ( นาค โสภโณ ) เจ้าอาวาส ได้ระดมช่างชาวบ้าน ร่วมกันบูรณะฐานทั้ง 4 ด้านขึ้นใหม่ พร้อมทั้งทําการฉาบปูนองค์พระปรางค์ขึ้นใหม่ทั้งหมด
      ขณะทําการบูรณะฐานพระปรางค์ ช่างคนงานได้พบกรุพระสมเด็จโดยบังเอิญจํานวนหนึ่ง พระทั้งหมดได้ถูกจําหน่ายจ่ายแจกไปจนหมดภายในเวลาไม่นาน ซึ่งทางวัดไม่ทราบเรื่องนี้
........พระสมเด็จกรุนี้น่าจะเป็นพระส่วนหนึ่งที่เจ้าประคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ ( โต พรหมรังสี ) ได้บรรจุไว้ตามประเพณีการสืบอายุพระพุทธศาสนา เมื่อคราวที่ได้มีการปฏิสังขรณ์องค์พระปรางค์เมื่อปีพ.ศ. 2404 ( ชัยพร, พระสมเด็จกรุพระปรางค์ วัดระฆัง, 2557 )
ขอขอบคุณ เพจ Chaiporn Phibulsiri
******
*** กรุพระปรางค์ วัดระฆังโฆสิตาราม
*** จิตรกรรมฝาผนังในพระอุโบสถวัดอินทรวิหาร มีภาพของพระปรางค์บรรจุพระสมเด็จรวมอยู่ด้วย 2 ภาพ 
.....ภาพแรกเป็นภาพต้นแบบด้านตัด  มองจากด้านบนของพระปรางค์ วัดระฆัง   จะแสดงที่บรรจุกรุพระสมเด็จ 
.....ภาพที่สองเป็นภาพด้านนอกพระปรางค์ที่บรรจุกรุพระสมเด็จฯ ของท่านเจ้าพระคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) ณ วัดระฆังฯ

*****   โทรสอบถาม 0830737515 หรือ LINE ID = 0830737515